Ma Trận BCG – Công Cụ Cho Chiến Lược Kinh Doanh Thành Công

Ma Trận BCG - Công Cụ Cho Chiến Lược Kinh Doanh Thành Công
Rate this post

Ma trận BCG là công cụ phân tích chiến lược sắc bén, hỗ trợ doanh nghiệp ra quyết định sáng suốt trong trong thế giới kinh doanh đầy biến động. Với ma trận này, doanh nghiệp có thể tạo nên sự cân đối và định hình chiến lược một cách thông minh. Vậy, hãy cùng Adsenger.vn khám phá những thông tin tiết về công cụ này ngay sau đây.  

Ma trận BCG là gì?

BCG là viết tắt của cụm từ tiếng anh Boston Consulting Group. Đây là một công cụ phân tích chiến lược kinh doanh được phát triển bởi Boston Consulting Group (BCG) vào năm 1970.

Nó được sử dụng để phân tích, đánh giá hiệu suất và tiềm năng phát triển của các đơn vị kinh doanh (SBU) trong một công ty. BCG sẽ đánh giá dựa trên hai yếu tố chính: tỷ lệ tăng trưởng thị trường và thị phần tương đối của sản phẩm hoặc dịch vụ đó.

Giải mã các thông tin liên quan đến BCG
Giải mã các thông tin liên quan đến BCG

Trong môi trường kinh doanh, áp dụng BCG sẽ mang lại lợi ích lớn cho nhà quản trị. Nó hỗ trợ nhà quản trị trong việc đưa ra quyết định về phân phối tài nguyên, đầu tư vào dự án và xác định chiến lược phát triển sản phẩm/dịch vụ. Vì thế, đây là một công cụ hữu ích giúp doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan về vị trí và tiềm năng phát triển của đơn vị trong doanh nghiệp. 

Tìm hiểu cấu trúc của ma trận BCG

BCG là một mô hình hình vuông được chia thành bốn phần, được gọi là bốn nhóm sản phẩm:

  • Star (Sao): Nằm ở góc trên bên phải của ma trận. Đây là những sản phẩm có thị phần cao và tốc độ tăng trưởng thị trường cao. Chúng được coi là những sản phẩm cần được đầu tư thêm để duy trì vị trí dẫn đầu thị trường.
  • Cash cow (Bò sữa): Nằm ở góc dưới bên phải của ma trận. Đây là những sản phẩm có thị phần cao nhưng tốc độ tăng trưởng thị trường thấp. Chúng được coi là những sản phẩm cần được khai thác hiệu quả để tạo ra dòng tiền ổn định.
Sơ đồ phân loại sản phẩm theo thị phần và tăng trưởng
Sơ đồ phân loại sản phẩm theo thị phần và tăng trưởng
  • Question marks (Dấu hỏi): Nằm ở góc trên bên trái của ma trận. Đây là những sản phẩm có thị phần thấp nhưng tốc độ tăng trưởng thị trường cao. Chúng được coi là những sản phẩm cần được đầu tư thêm để tăng thị phần hoặc loại bỏ khỏi thị trường.
  • Dog (Chó): Nằm ở góc dưới bên trái của ma trận. Đây là những sản phẩm có thị phần thấp và tốc độ tăng trưởng thị trường thấp. Chúng được coi là những sản phẩm cần được xem xét để loại bỏ khỏi thị trường.

Phân tích ưu nhược điểm của ma trận BCG

BCG là một công cụ hiệu quả để doanh nghiệp phân tích, đánh giá một sản phẩm hay một đơn vị trong công ty. Tuy nhiên nó cũng có một vài hạn chế khi sử dụng. Vậy hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ưu, nhược điểm của ma trận này ngay sau đây:

Ưu điểm của ma trận

  • Đơn giản và dễ sử dụng: BCG chỉ sử dụng hai yếu tố chính để đánh giá các đơn vị. Do đó, nó giúp nhà quản trị dễ dàng áp dụng và hiệu quả, đặc biệt phù hợp với công ty vừa và nhỏ.
  • Phân bổ nguồn lực hợp lý: Ma trận này còn xác định và tập trung vào các SBU có tiềm năng tăng trưởng cao, đóng góp lớn vào lợi nhuận của doanh nghiệp.
  • Hỗ trợ quyết định chiến lược: Ma trận BCG cung cấp cho nhà quản trị cái nhìn tổng quan về vị trí của các đơn vị kinh doanh trong chuỗi giá trị của doanh nghiệp. Từ đó, doanh nghiệp có thể đưa ra quyết định chiến lược phù hợp để tăng trưởng mạnh hơn.
BCG - Đơn giản - Hiệu quả - Thông minh
BCG – Đơn giản – Hiệu quả – Thông minh

Nhược điểm của ma trận

  • Hạn chế hai yếu tố chính: BCG chỉ dựa trên hai yếu tố là thị phần và tốc độ tăng trưởng thị trường. Nó bỏ qua các yếu tố khác như công nghệ, đối thủ cạnh tranh, xu hướng thay đổi thị trường, và các yếu tố về môi trường kinh doanh. Do đó, nó khó có thể phản ánh chính xác tiềm năng phát triển của các SBU.
  • Nguy cơ quyết định sai lầm: Nếu không sử dụng cẩn thận và kết hợp với công cụ khác, ma trận này có thể dẫn đến quyết định sai lầm trong chiến lược

Tìm hiểu cách vẽ ma trận hiệu quả

Việc vẽ ma trận BCG hiệu quả đòi hỏi tuân thủ các bước quy trình cụ thể. Dưới đây là các bước để vẽ ma trận một cách chính xác:

  • Bước 1: Chọn đơn vị phân tích trong BCG

Bước đầu tiên trong quy trình phân tích BCG là lựa chọn đơn vị mà bạn muốn đánh giá. Đơn vị này có thể là một SBU (Strategic Business Unit), thương hiệu, sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể. Việc lựa chọn chính xác đơn vị phân tích sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ kết quả thu được.

  • Bước 2: Tiến hành xác định thị phần tương đối

Thị phần tương đối là tỷ lệ thị phần của sản phẩm của doanh nghiệp so với sản phẩm cạnh tranh lớn nhất trong cùng ngành. Nó thể hiện vị thế cạnh tranh của sản phẩm/dịch vụ trên thị trường. Cách tính toán thị phần tương đối trong ma trận BCG như sau:

  • Xác định thị phần của sản phẩm/dịch vụ cần phân tích.
  • Xác định thị phần của sản phẩm/dịch vụ cạnh tranh lớn nhất trong cùng ngành.
  • Chia thị phần của sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp cho thị phần của sản phẩm/dịch vụ cạnh tranh lớn nhất.
"Bản đồ thị trường" - So sánh vị thế cạnh tranh
“Bản đồ thị trường” – So sánh vị thế cạnh tranh
  • Bước 3: Phân tích, xác định tốc độ tăng trưởng thị trường

Tốc độ tăng trưởng thị trường là tỷ lệ thay đổi của quy mô thị trường trong một khoảng thời gian nhất định. Nó thể hiện mức độ phát triển của thị trường và tiềm năng tăng trưởng của sản phẩm/dịch vụ. Cách tính toán tốc độ tăng trưởng thị trường như sau

  • Xác định quy mô thị trường trong hai thời điểm khác nhau.
  • Chia sự khác biệt giữa quy mô thị trường ở hai thời điểm cho quy mô thị trường ở thời điểm trước.
  • Nhân kết quả thu được với 100% để có tỷ lệ phần trăm.
  • Bước 4: Phân loại sản phẩm/dịch vụ/SBU theo BCG

Dựa trên các thông tin đã thu thập ở bước 2 và bước 3, phân loại các sản phẩm/dịch vụ/SBU vào 4 nhóm chính trên BCG (ngôi sao, bò sữa, dấu hỏi, chó)

  • Bước 5: Tiến hành ra quyết định chiến lược

Dựa trên việc phân loại sản phẩm/dịch vụ/SBU ở bước 4, doanh nghiệp có thể đưa ra các quyết định chiến lược phù hợp cho từng nhóm.

5 bước đơn giản để xây dựng BCG chính xác, hiệu quả
5 bước đơn giản để xây dựng BCG chính xác, hiệu quả

Có thể thấy, ma trận BCG là công cụ phân tích chiến lược kinh doanh đơn giản nhưng hiệu quả. Nó có thể giúp doanh nghiệp đánh giá vị thế cạnh tranh và tiềm năng phát triển của các SBU và sản phẩm. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng doanh nghiệp cần kết hợp với các phân tích khác để đưa ra quyết định chính xác nhất.

Lê Duy Hiệp

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *